Zabytki architektury na terenie powiatu białobrzeskiego L Miasto i Gmina Białobrzegi 1. Białobrzegi - charakterystyczny pochodzący z okresu międzywojennego most żelbetonowy (jedna z największych budowli tego okresu w Polsce) na rzece Pilicy. 2. Białobrzegi - Kościół Parafialny Św. Trójcy, zbudowany w latach 1932- 57, wg. projektu znanego architekta Stefana Szyllera w którym znajdują się boczne ołtarze z XVIII w., barokowa chrzcielnica, XVI w. obraz Matki Boskiej przebudowany w XVIII w. , rzeźby z XVII-XVIII w. Obok kościoła stoi zabytkowa brama z przełomu XVIII/XIX w., a przed wejściem piaskowcowa rzeźba Matki Boskiej z końca XIX w. 3. Białobrzegi - na cmentarzu parafialnym zabytkowe nagrobki z XIX i XX w. 4. Białobrzegi - zabytkowe kamieniczki z okresu międzywojennego (ul.Krakowska, ul.Żeromskiego, ul.Rzemieślnicza i inne). 5. Jasionna - zabytkowy drewniany kościółek z dzwonnicą z XVII w. przebudowany i odnowiony w wieku XX. 6. Jasionna - Zabytkowe nagrobki z XIX i XX w. na cmentarzu przykościelnym i parafialnym. 7. Sucha Szlachecka - dwa zabytkowe pałace z XIX i XX w. z parkiem budowane przez rodzinę Wodzyńskich. Obok zabytkowy spichlerz z końca XIX w. (własność prywatna). 8. Stawiszyn - zabytkowy pałac i park z końca XIX w. własność rodziny Arkuszewskich obecnie Schronisko dla Nieletnich. 9. Borki (dzielnica Białobrzegów) - drewniany młyn z końca XIX w. na rzece Pierzchni, własność rodziny Sułkowskich ( czynny do dziś). II. Miasto i Gmina Wyśmierzyce. 1. Wyśmierzyce najmniejsze miasto w Polsce ( ok. 1000 mieszkańców) o bardzo bogatej ponad 650-letniej historii. Posiada zabytkowy układ urbanistyczny z kwadratowym rynkiem oraz charakterystyczną małomiasteczkową drewnianą zabudową z XIX i XX w. 2. Wyśmierzyce - Kościół parafialny z drugiej połowy XIX w. oraz nagrobki z XVIII - XX w. na cmentarzu przykościelnym i parafialnym. 3. Kostrzyn - drewniany kościół i dzwonnica z początku XX w. III. Gmina Promna. 1. Promna - kościół neogotycki zbudowany w latach 1866 - 1870 wg. projektu architekta Adolfa Adama Loewego. Część wyposażenia pochodzi z XVII i XVIII w. obok Kościoła znajdują się XIX-to wieczne nagrobki dawnych właścicieli. 2. Promna - klasycystyczny piętrowy pałac z połowy XIX w. zbudowany dla rodziny Wasiutyńskich, otoczony XVIII-to wieczny malowniczym parkiem, obecnie mieści się tam szkoła podstawowa. 3. Promna - ruiny XVIII-to wieczne karczmy w stylu klasycystycznym, z kolumnadą i podcieniami. 4. Rykały - XIX-to wieczny pałac wraz z parkiem krajobrazowym. Kilkakrotnie przebudowywany, obecny kształt barokowo-klasycystyczny zawdzięcza projektantowi Wincentemu Wójcikowi. 5. Przybyszew - zabytkowy kościół z XIX w. wraz z zabudowaniami przykościelnymi wraz ze znajdującym się grobem Antoniego Madalińskiego. 6. Przybyszew - zabytkowa karczma z początku XIX w. 7. Piekarty - zabytkowy pałac z XIX w. z parkiem, obecnie mieści się tam szkoła podstawowa. IV. Gmina Stromiec. 1. Stromiec - zabytkowy kościół Św. Jana Chrzciciela, budowany w latach 1900 -1905, w stylu neogotyckim w formie łacińskiego krzyża. W zakrystii znajdują się naczynia liturgiczne z wizerunkiem Świętych i Matki Boskiej z XVII w. 2. Stromiec - cmentarz parafialny na którym znajduje się zabytkowa murowana kaplica z 1894r. pod wezwaniem Matki Boskiej Śnieżnej oraz zabytkowe nagrobki. 3. Dobieszyn - drewniany modrzewiowy kościół z początku XX w. V. Gmina Radzanów. 1. Radzanów - zabytkowy kościół z XIX w. z drewnianą dzwonnicą. 2. Bukowno - drewniany kościół z XVII w. z dzwonnicą. 3. Bukowno - cmentarz parafialny, nagrobek Dionizego Czachowskiego. 4. Smardzew - kaplica grobowa rodziny Młockich z XIX w. VI. Gmina Stara Błotnica. 1. Stara Błotnica - Sanktuarium Maryjne z obrazem Matki Boskiej Pocieszenia. Barokowy kościół którego budowę rozpoczęto w XVI 11 w. Na miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska i dawnego drewnianego kościoła. We wnętrzu bogate malowidła ścienne i polichromie. Ołtarz wielki w stylu klasycystyczny z XIX w., ołtarze boczne: Matki Bożej Różańcowej, Najświętszego Serca Jezusowego, Świętego Michała Archanioła, Świętego Antoniego Padewskiego (XIX-XX w.) oraz XVIII- to wieczne organy. Cała plastyka wystroju podporządkowana jest wizerunkowi Matki Bożej z Dzieciątkiem i stanowi klejnot świątyni. W okresach dziejów obraz posiadał nazwy: Matka Boska Błotnicka, Królowa i Pani Ziemi Radomskiej, Matka Boska Pocieszenia. Obraz ten jest celem licznych pielgrzymek indywidualnych i zbiorowych. Obecnie sanktuarium opiekują się Ojcowi Paulini. 2. Kaszów - drewniany kościół z XVII w. 3. Chruściechów - zespół dworsko-parkowy z dworem neoklacystycznym z przełomu XIX/XX w. obecnie własność prywatna. 4. Chruściechów - zabytkowa gorzelnia z 1905 r. czynna do chwili obecnej. |